Trong những năm gần đây, các yêu cầu thị trường toàn cầu như Lacey, Quy định của Liên minh Châu Âu về hàng hóa không gây mất rừng (EUDR) và các sáng kiến quốc tế về các-bon rừng đã đặt ra những yêu cầu ngày càng chặt chẽ về sự minh bạch của chuỗi cung ứng hàng hoá, quản lý tài nguyên và phát triển bền vững. Bên cạnh đó, Việt Nam đã đưa ra các cam kết mạnh mẽ về trung hòa các-bon, phục hồi hệ sinh thái và phát triển nông lâm nghiệp bền vững. Trước bối cảnh đó, nhóm các trường đại học, viện nghiên cứu và hiệp hội trong lĩnh vực nông lâm nghiệp đã đi đến thống nhất thành lập Mạng lưới chính sách Nông Lâm nghiệp (sau đây gọi tắt là Mạng lưới).
Ngày 02/10/2025, tại Trường Đại học Lâm nghiệp, Mạng lưới chính sách Nông Lâm nghiệp đã tổ chức Seminar cho giảng viên, sinh viên với sự hỗ trợ của Tổ chức Forest Trends với chủ đề “Quản trị sử dụng đất bền vững đáp ứng Quy định không gây mất rừng của EU (EUDR)”, thể hiện sự quan tâm sâu sắc đối với những thách thức và cơ hội mà EUDR mang lại cho Việt Nam.
Phát biểu khai mạc, TS. Xuân Thị Thu Thảo – Trưởng bộ môn Quy hoạch và Quản lý đất đai - Trường Đại học Lâm nghiệp nhấn mạnh rằng EUDR không chỉ là một quy định thương mại của EU, mà còn là cơ hội quan trọng để Việt Nam thúc đẩy cải cách quản trị đất đai và minh bạch hóa dữ liệu.
TS. Xuân Thị Thu Thảo phát biểu khai mạc
Tham dự chương trình TS. Trương Tất Đơ (Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm) đã đã trình bày báo cáo với chủ đề: “EUDR và các hoạt động thích ứng”.Theo đó các yêu cầu then chốt của EUDR bao gồm: truy xuất nguồn gốc đến từng lô đất sản xuất, đảm bảo không liên quan đến mất rừng sau ngày 31/12/2020, và trách nhiệm giải trình của các nhà nhập khẩu. Những nội dung này cho thấy Việt Nam cần khẩn trương hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất – rừng, đồng bộ khung pháp lý và hỗ trợ nông hộ nhỏ để đáp ứng các yêu cầu của EUDR.
TS. Trương Tất Đơ đại diện Cục Lâm nghiệp & Kiểm lâm
Tại buổi sinh hoạt học thuật, TS. Nguyễn Bá Long – Viện trưởng Viện Quản lý đất đai và Phát triển nông thôn có phần chia sẻ với nội dung: Quản trị đất đai bền vững trong bối cảnh thích ứng với EUDR - cơ hội và thách thức đối với Việt Nam. TS. Long tập trung phân tích mối liên hệ giữa quản trị đất đai và EUDR, đồng thời chỉ ra rằng minh bạch và thống nhất trong chính sách đất đai – lâm nghiệp chính là nền tảng để Việt Nam duy trì thị trường xuất khẩu, nâng cao uy tín các mặt hàng nông lâm sản quốc gia.
TS. Nguyễn Bá Long - Viện trưởng Viện Quản lý đất đai và Phát triển nông thôn.
Trong phần điều hành phần thảo luận mở, TS. Tô Xuân Phúc - Giám đốc điều hành Chương trình Chính sách Lâm nghiệp, Thương mại và Tài chính, tổ chức Forest Trends, đã có những chia sẻ về sự hỗ trợ của Forest Trends và việc đồng hành cùngcác trường Đại học, viện nghiên cứu trong việc thành lập Mạng lưới nghiên cứu chính sách Nông lâm nghiệp, với các mục tiêu chính gồm:
- Xây dựng diễn đàn hợp tác, chia sẻ tri thức và dữ liệu nghiên cứu về quản lý rừng bền vững, biến đổi khí hậu và kinh tế xanh.
- Cập nhật các chính sách trong nước và quốc tế liên quan đến truy xuất nguồn gốc, tính pháp lý, tính bền vững của nông lâm sản và giá trị carbon rừng.
- Nâng cao năng lực nghiên cứu, giảng dạy và phân tích chính sách cho các nhà nghiên cứu, giảng viên, sinh viên và các bên liên quan.
- Tăng cường gắn kết khoa học với thực tiễn quản lý, hỗ trợ quá trình xây dựng và thực thi chính sách.
- Phát triển cộng đồng thực hành, chia sẻ giải pháp kỹ thuật, mô hình quản trị và sinh kế bền vững.
Mạng lưới hoạt động theo tinh thần mở, hợp tác và bình đẳng, hướng tới phát triển chung và trao đổi thông tin thông qua các hội nghị/hội thảo, thư điện tử hoặc nền tảng mạng xã hội trực tuyến. Mạng lưới vừa là diễn đàn học thuật và chính sách, vừa là trung tâm kết nối để thúc đẩy đối thoại, hợp tác và chuyển giao tri thức.
TS. Tô Xuân Phúc Giám đốc điều hành tổ chức Forest Trends, giảng viên Đại học Quốc gia Úc
Thảo luận tại diễn đàn, ông Tô Xuân Phúc đã cùng các giảng viên, sinh viên, và các nhà nghiên cứu trao đổi về giải pháp tăng cường quản trị đất đai, truy xuất nguồn gốc và phát triển chuỗi cung ứng minh bạch. Nhiều ý kiến nhấn mạnh sự cần thiết của cơ sở dữ liệu tập trung, ứng dụng công nghệ số, đồng thời thúc đẩy cơ chế hợp tác đa bên giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng để thích ứng bền vững với EUDR.
Một số hình ảnh trao đổi, chia sẻ thảo luận tại buổi sinh hoạt học thuật:
